- CHARTULARIUS
- CHARTULARIUSin Ecclesia Romana, idem cum Chartophylace, sed minoris aestimationis: Certe in Gloss. Graeco-Lat. Chartularius χαρτοφύλαξ exponitur. Nec mitum quum is; qui Commentariensis vice fungitur, idem et Chartophylacis munus obeat, et Chartas suas servet. Sic apud Ioann. Diaconum, in Vita Gregorii M. l. 2. c. 55. Castorius Diaconus et Chartularius Ravennae nuncupatur, qui ipsi Gregorio, l. 4. Ep. 23. et 24. Notarius et Diaconus dicitur: unde eandem fuisse in hac Ecclesia Chartularii, et Notarii dignitatem, liquet. At in Ecclesia Constantinopolit. diversum Chartularii ac Chartophylacis munus, et Chartularius Chartophylaci subditus fuit, uti docet Balsamon in Medit. et Codinus de Officis, c. 1. num. 44. qui Chartularium inter minora Ecclesiae officia recenset. Apud romanos Chartularii dicebantur omnes ii, qui Chartas tractabant, iisque inserviebant, l. 10. Cod. iidemque erant cum Commentariensibus, Gloss. Basil. erantque eorum tot, quot serinia, ut ex Senatore colligitur, l. 11. Ep. 38. Praeter hos, Chartularius regiorum equorum, occurrit apud Nicetam, de qua apud Byzantinos dignitate, multa habet Car. du Fresne ad Cinnamum: Chartularius sacrorum cubiculorum. Nov. 8. c. 8. h. c. Imperatoris Secretarius, seu qui Codicillos Imperatoris asservabat: Chartularii numerorum milttarium, in Nov. 117. c. 11. et in l. 19. Cod. de Erogat. milit. ann. l. 12. qui in acta referebant nomina militantium et qui eorum essent mortui, seu qui circa τȏυ ςτρατοῦ καταγραφην καὶ ἀναζήτησιν versabantur, ut et in Tacticis Leonis, c. 4. §. 3. etc. Nec omittendi Chartularii, servi per Chartulam seu Epistolam manuissi, Franchi de Charta, Vitali Episcopo Oscensi, apud Blancam, Commentar. Rerum Aragonic. p. 727. Vide plura hanc in rem apud Car. du Fresne Glossar. et Cl. Ottonem Iuriscons. Notis in B. Rhenanum, p. 292. nec non infra Protochartularius.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.